خستین نشانه‌های تمدن در چشمه علی، که شامل تپه باستانی، برج و باروهای قدیمی ری و چشمه زیرزمینی است،مربوط به تولید سفالینه‌های هتل شیان تهران سرخ رنگ با نقش‌های سیاه یا قهوه‌ای سیر و تصاویری که بر آن نقش شده می باشد. در کنار چشمه، تپه‌ای است که در کاوش سالهای ۱۹۳۴ و ۱۹۳۶ م، به رهبری اریک اشمیت انجام شد، از آن آثاری به دست آمده است. قدیمی‌ترین شواهد موجود در این منطقه که به اوایل هزاره چهارم قبل از میلاد بر می‌گردد، سفالینه‌هایی است که ذکر آن رفت. این محل در هزاره سوم پیش از میلاد ناگهان متروک شد و دوباره از هزاره دوم مسکونی و آباد گشت. آثاری از عهد پارت‌ها (حصار معبد آناهیتا متعلق به آغاز عصر مسیحی)، ساسانی‌ها و هتل سعدی تهران اسلام تا عهد تیموریان نیز در این محل به دست آمده است. به استناد روایت‌های مختلف مادر زرتشت نیز در این مکان متولد شده است
کاخ گلستان مسکن پادشاهانی چون آغا محمدخان قاجار، فتحعلیشاه قاجار، ناصرالدین‌شاه قاجار و مظفرالدین شاه قاجار بوده و دیگر پادشاهان قاجار و هتل ونوس تهران پهلوی بیشتر اوقات در سایر کاخ‌های واقع در تهران اقامت داشته‌اند. این کاخ را با هتل ونوس تهران وجود کاخ‌های متعدد در آن می‌توان به دو بخش اندرونی و بیرونی تقسیم کرد که البته اکنون فقط بخش بیرونی آن باقی مانده. ایوان تخت مرمر از بناهای مربوط به دوران سلطنت آغا محمدخان قاجار بوده و مراسم تاجگذاری وی نیز در این مکان برگزار شده است. گفته می‌شود عمر بعضی قسمت‌های تخت مرمر که از بناهای دوره زندیه است از سایر قسمت‌های کاخ گلستان قدیمی‌تر است. عمارت حوضخانه در طبقه همکف تالار عاج قرار دارد و از بناهای دوره ناصرالدین هتل ثامن تهران شاه قاجار محسوب می‌شود و به اتاق تابستانی شهرت داشته که هتل ثامن تهران آب قنات شاهی پس از ورود به داخل آبنمای آن به حوض‌های حیاط کاخ گلستان می‌رسیده است. تالار عاج آخرین‌بار در زمان ناصرالدین شاه شاهد تغییرات ظاهری شد و به محل نگهداری هدایای پادشاهان خارجی اختصاص پیدا کرد و بعدها در دوازدهمین سال سلطنت رضاشاه پهلوی محل ضیافت مهمانان خارجی شد.
از تنها کتیبه باقی مانده از ساختمان مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین چنین پیداست که بنای یاد شده در سال ۱۲۷۰ هجری قمری به هتل استقلال پایان رسیده است.مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین پس از مرگ میرزا تقی خان امیرکبیر از محل ثلث دارایی او به همت مرحوم شیخ عبدالحسین تهرانی معروف به شیخ العراق ساخته شد و به همین دلیل به نام مسجد شیخ عبدالحسین موسوم شد. از آنجا که بازرگانان آذربایجانی مقیم تهران، در مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین مراسم تعزیه برگزار می‌کردند، به این بنا، مسجد ترکها یا مسجد آذربایجانیها هم گفته می‌شود. در ضلع غربی این مسجد، هتل استقلال تهران مسجد قدیمی و بزرگ دیگری است که همزمان با بنای مسجد اولیه ساخته شده است. سبک معماری آن به صورت چهار ایوانی است و دارای سردر بلند، صحن وسیع، حجره‌های دو طبقه و کاشی‌کاری زیباست. این مسجد در ضلع جنوبی بازارچه و جلوخان سید ولی در محل قدیمی باغ و خرابه‌های پاچنار قرار دارد.
باغ عمارت مسعودیه بادستور مسعود میرزا حاکم اصفهان، ملقب به ظل السلطان فرزند ناصرالدین شاه پس از آقامحمد در 1295 ق، به سرکار گری رضا قلی هتل اسپیناس پالاس خان (ملقب به سراج الملک) در زمینی به وسعت حدود 4000 مترمربع و مرکب از بیرونی هتل استقلال (دیوان خانه) و اندرونی و دیگر ملحقات بنا شده است. در واقع نام این عمارت نیز هتل استقلال برگرفته از نام مسعود میرزا به مسعودیه شهرت یافته است هتل اسپیناس پالاس. معمار این بنا استاد شعبان معمار باشی و ناظر آن میرزا رضا قلی خانی ملقب به سراج الملک است. هتل استقلال عمارت مسعودیه در طول سالهای عمر خود شاهد وقایع بسیار زیادی بود. در جریان جنبش مشروطه با توجه به نزدیکی آن به میدان بهارستان و اختلاف ظل السلطان با برادرش مظفر الدین شاه هتل اسپیناس پالاس و فرزند او، یکی از پایگاه های مشروطه خواهان و مخالفان محمد علی شاه بود. در سال 1287 در نزدیکی این عمارت بمبی هتل استقلال دست ساز زیر کالسکه محمد علی شاه منفجر شد که بهانه لازم را برای به توپ بستن مجلس دست او داد. هتل اسپیناس پالاس پس از واقعه بهارستان، هتل استقلال عمارت مسعودیه نیز به همراه خانه ظهیرالدوله هتل اسپیناس پالاس و سایر مشروطه خواهان به رگبار بسته شد.